Telers van consumptieaardappelen ervaren hun positie in de keten als zwak ten opzichte van de goed georganiseerde aardappelverwerkende industrie. Ze geven aan dat de uitbetalingsprijzen de stijgende kostprijs van consumptieaardappelen amper of onvoldoende dekt. Gevolg hiervan is dat telers zich zorgen maken over het rendement en de continuïteit van de consumptieaardappelteelt in Nederland. Producentenorganisatie Consumptieaardappelen (POC) is een door de het Ministerie van LNV erkende Producentenorganisatie en heeft een marktherstelplan ontwikkeld om de consumptieaardappelmarkt meer in balans te brengen.

Dit plan houdt in dat de productie beter is afgestemd op de vraag door overproductie te voorkomen via areaalbeheersing of door product uit de markt te nemen. Dit onderzoeksvoorstel onderzoekt randvoorwaarden voor en mogelijke effecten van dit marktherstelplan. De hoofdvraag of een marktherstelplan voor consumptieaardappelen haalbaar is voor consumptieaardappeltelers in Nederland kan worden opgedeeld in de volgende onderzoeksvragen:

1. Wat is de huidige stand van de consumptieaardappelmarkt in de EU-4?
2. Wat zijn de ontwikkelingen die de vraag en aanbod op consumptieaardappelmarkt in de EU-
   4 beïnvloeden?
3. Wat is de impact van een areaalbeperking en een productiebeheersing op de vraag, het
   aanbod en de prijs van consumptieaardappelen in de EU-4? Kan de aardappelmarkt in balans
   gebracht worden?
4. Welke maatregelen kan de POC nemen om die instrumenten areaalbeperking en
   productiebeheersing in de consumptieaardappelmarkt vorm te geven?
5. Met welke organisatie- en beheeraspecten (governance) dient de POC rekening te houden?

De eerste verkenning is gemaakt rondom markt, prijsvorming, productieareaal, -volume, en -prijs
zijn gedaan door de onderzoekers als startpunt. De nadruk ligt op EU-4, maar ook de wereld friet markt wordt meegenomen. Daarnaast is een verwachting gepresenteerd over de toekomstige ontwikkeling van de teelt, aan de hand van klimaat, beleid en beschikbaarheid van grond. Deze verkenning is het startpunt van het onderzoek, van waaruit gekeken zal worden of en hoe er ingegrepen kan worden in de markt om een toekomstbestendige aardappelteelt te garanderen. Het onderzoek is gestart in oktober 2023 en zal naar verwachting afgerond worden in september 2024.